admin Hukuk (Özet) : Hukuk, her şeyden önce bir düzen demektir. Lakin hukukun öngördüğü düzen, gerçekten gerçekleneşelendiren bir düzen bileğildir. Hukuk, cemiyet içre insanoğluın fiilen elbette davrandıklarını bileğil, elbette davranmaları icap ettiğini gösterir. Hukuk, kendisine uyulmak ve uygulanmak karınin vardır. Adalet değeri nedeniyle, insanoğlu arası ilişkileri bir düzene atmak, sosyal hayatın gerçekleşmesini yağdırmak lüzum. İnsanlara, “Bana uy; Beni gerçekleştir” buyruğu ile seslenir. Hukuk düzeni, doğduğu andan itibaren bireyin huzursına kabul edilmesi ve uyulması müstelzim, katiyetle çın kurallar olarak çıkar. İnsan, özgür bir varlıktır ve iradesini hukukun buyrukları doğrultusunda kullanabileceği kabilinden, onlara aykırı bir yönde bile kullanabilir. Bu nedenle cemiyet içre insanoğluın hareket ve davranışlarının ahbaplık kurallarına uymaması, her dönem mümkündür. “İşte ahbaplık, beniâdem davranışlarını bileğerlendiren, çıkar çatışmalarına çözüm getiren kurallardan, normlardan meydana mevrut bir düzenek, bir bütündür.” İnsan-beniâdem, beniâdem-tabiat ilişkilerinin insanlığın partner çıkarı ve huzuru karınin evrensel ilkelerle güvence altına düzenınmasıdır. Hukuk, beşeriyet seviyesi karınin göstergedir. Hukukun temeli, kaynağı üzerine birgani düşünüm ortaya atılıtır. Bunlar kaynağı: tanrı, derslik çıkarları, cemiyet sözleşmesi, tabiat ve insanoğlu olarak tamlayan gözlerdir. Hukuk Nedir Hukuk, toplumun genel menfaatini veya fertlerin ve toplumun partner iyiliğini yağdırmak için konulmuş olan ve kamu gücüyle desteklenen kaide, kazı ve kanunların hepsidür. Daha yaygın bir teşhismıyla ahbaplık, adalete yönelmiş sosyal evetşamma düzenidir. Hukuk Söz Mealı Hukuk kelimesi Arabi “kazı” kökünden gelir ve kazı kelimesinin çoğulu olarak bilinmektedir (galat-ı meşhur). Arapçda “kazı” kelimesinin çoğulu “ah’kak”tır. Türk Gönül Kurumu’na göre ahbaplık kelimesi, “Toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım ancakü belirleyen yasaların hepsidür”. Bunun haricinde hukukun “haklar” fehvaı da vardır. Mecazi anlamda ise, ahbaplık, hukuk fehvaında da kullanılır. Beceri Mealı Hukuk dönemden döneme değiştiği karınin hala doyurucu bir teşhism yapılamamıştır. Kant “Hukukçular hala hukukun teşhismını aramaktadırlar” der. Günümüzde en çok kabul edilen teşhismı ise: “Belli başlı bir zamanda muayyen bir toplumdaki ilişkileri düzenleyen ve uyulması mutluluk zoruna (müeyyide) bağlamlanmış kurallar hepsidür.” Ilmî bir disiplin olarak ahbaplık, kendi içre baş olarak ikiye ayrılır. Umumi olarak hukukun zevat arası ilişkileri konu saha kısmına Özel Hukuk, zevat ile mutluluk veya devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Halk Hukuku adı verilir. Bu ayırım roma hukukundan kalma bir ayrımdır (ius privatum-ius publicum). Medeni Hukuk, Ticaret Hukuku ve Devletler Özel Hukuku özel hukukun, buna karşılık Kanunuesasi Hukuku, Ukubet Hukuku ve İdare Hukuku kamu hukukunun başlıca zir dallarıdır. Hukuk Kuralları ve Özellikleri Hukuku diğer toplumu organizatör kurallar olan örf ve adetler, gelenekler ve dinlerden ayıran özellik mutluluk tarafından güvenceye düzenınmış ve cebri yaptırımlara ehil olmasıdır. Hukuk kuralları beniâdem davranışlarını düzenler ve bulunduğu toplumun kadir hükümlarını taşır. Soyutluk ve genellik özelliği sebebiyle benzer nitelikteki tekmil durumlarda uygulanması sağlamlanır. Yapmış oldurım (Müeyyide) Hukuk sahaında yaptırım kamu gücü ile uygulanır. Hukuka uymayı zorlama, uymayanları cezalandırma ve uyulmadığı durumlardaki zararları en aza indirmek karınin kullanılır. Hukuk düzenini sağlamlamayı ve korumayı ammaçlayan yaptırımlar gene ahbaplık düzeninin öngördüğü şekilde yerine getirilir. Maddi ve tinsel yaptırımlar olarak ikiye ayrılır. Maddi yaptırımlar hukuka aykırı durumlarda uygulanırken tinsel yaptırımlar bu durumları kösteklemek karınin kullanılır. Ukubet hukukunda ölüm, hapishane ve para cezaları; esas hukukunda siyasetten men, kazanç metres; algı hukukunda algı ve gizliceçılık cezaları kabilinden daha bir ahbaplık dallarında daha bir yaptırımlar vardır. Hukukun Dayanağı Hukukun dayanağı ile müntesip çeşitli dönemlerde kuramlar üretilmiştir. Bunları sıralamamız gerekirse; bilinçi bir irade olarak gharabelik kuramlar, irade dışı olarak gharabelik kuramlar ve pozitivist kuramlar. Bu kuramların kimilar felsefik bileğil ortaya konduğu devrin problemlerını çözmek veya siyasi gözleri ahbaplık biliminde dile getirme ihtiyacından ortaya çıkmıştır. İdesi ve ideali adalet olan ahbaplık, genel olarak şu şekilde teşhismlanabilir: “Hukuk, adalete yönelmiş sosyal bir evetşamma düzenidir.” Bu teşhismdan, hukukun üç ayrı fonksiyonu yerine getirdiğini görmekteyiz. Bu fonksiyonlar düzen, tatbikî yarar ve adalettir. Hukukun Toplumdaki Fonksiyonları 1. Düzen Fonksiyonu Hukukun bu fonksiyonu ile anlatılmak maksut, hukukun sosyal hayatı düzenleyip insanoğluın pasış ve güvenlik içre bir arada evetşamalarını sağlamlamaktır. 2. Kılgı Yarar (Içtimai İhtiyaçların Karşıtlanması) Hukukun tatbikî amacını, sosyal gerçeklik belirler. Hukuk bu fonksiyonu ile cemiyet içre yaşayan insanoğluın, birbirleri ile hazırlamak zorunda oldukları ilişkilerini ve biyolojik, ruhsal bir varlık olarak insanın yapısından kaynaklanan gereksinimlerinı huzurlamaya çdüzenışır. Hukuk bu fonksiyonu ile doğum, muta nikâhı, ölüm vb. önemli biyolojik olayları da çeşitli hükümlerle düzenler. Hiçbir ahbaplık düzeni hayatın baş gerçeklerini görmezden gelemez. Hukuk düzeni, insanın tabii yapısına ve bundan gelecek mevrut ihtiyaçlarına şık tamamlanmak zorundadır. Hukuk önemli ölçübile, soylu erki gerçeklere bile tutkundır; soylu erki gereksemelara uymalı ve onları huzurlamalıdır. 3. Adalet Hukuk bu fonksiyonu ile muayyen bir kodifikasyon altına aldığı içtimai ihtiyaçları, özü salt bir muadele düşüncesi olan adalet ölçüsüne vurarak çın kimliğini kulaklıır. Hukukun idesi ve ideali adalettir. En kesik teşhismıyla adalet, “bir muadele düşüncesi”dir. “Adalet, nesnel (objektif) ve öznel (sübjektif) tamamlanmak üzere iki daha bir anlamda kullanılır. Adalet haddizatında ahlâki bir kavramdır; Bu kapsamda, yiğitlik, fazilet fehvaında ferdî bir özelliği deyimler. Koca her dönem haklı olana yönelir, herkese kendine düşeni tespit etmek uğrunda sabah akşam ve bileğişmez bir çaba gösterir. İşte bu hareket ve çabayı gösteren adalet, özne (süje) ile müntesip oluşundan ötürü öznel (sübjektif) adalet olarak nitelenir. Bir yiğitlik olan öznel adaletin haricinde ve ondan önce nesnel (objektif) bir adalet konseptı vardır. Nesnel adalet, kişinin bir özelliğini bileğil, kişilerin müşahhas durumlarda gerçekleştireceği bağlantı biçiminin bir özelliğini deyimler. İşte ahbaplık sahaında hukuki kadir olarak kavil konusu olan adalet bile, bu nesnel anlamda adalettir. Çünkü ahbaplık, insanoğlu arası ilişkileri biçimlendiren, onlara görünür ve alacaklanabilir bir düzen veren, bu amaca yönelen normlar hepsidür.” Topluluk karınindeki davranış ve ilişkilerin bileğerlendirilmelerini karıneren kurallar tekmilü olarak ahbaplık, bu bileğerlendirmelerde adalet ölçüsünü kullandığı ve almak yerinde bulunduğuna göre, adaletin sonunda, hukukun da bir bileğerlendirilme ölçüsü olacağı doğaldır. Hukuk normlarında adalet acaba ne ölçübile yansıtılmıştır ? Mevcut ahbaplık ne denli adaletlidir ? İşte burada kanun üstü adalet konseptı ortaya çıkmaktadır. Bu, tüm ahbaplık sistemine ve sistemlerine hükümran kâin, nesnel ve salt bir kadir niteliğindeki adalettir. Hukuk bir cemiyet düzenini karınerir. Hukukun varlık nedeni bile adalettir; icap bulunan düzeni gözetmek, gerekse onu bileğiştirmeyi meşrulaştırmak karınin her dönem adalete başvurulur. Nesnel ve kanun üstü adalet hukukta huzurmıza müesses ahbaplık düzenlerinin asli örneği, olması müstelzim ahbaplık fehvaında ahbaplık idesi olarak çıkar. Bu niteliği ile adalet, bulunan ahbaplık düzenlerinin kendisine şık olup olmadığı açısından bir kadir ve değerlendirme ölçüsü evet. Tekrar bu özelliği ile adalet, aynı zamanda hukukun idealidir. Hukukun yapmak amacını güttüğü şey adalettir. Birbirleri ile pozitif ve menfi huzurlıklı ilişkilerde kâin bu üç fonksiyon abra içre olduklarında, adil bir ahbaplık düzeninin gerçekleşmesi sağlamlanır. Normal olarak tüm ahbaplık normları bu üç fonksiyonu da kapsar. Sonuç olarak ahbaplık, hem adaleti gerçekleştirecek, hem sosyal evetşamma uyacak, hem bile bu sosyal hayatın pasış içre sürebilmesi karınin bir düzen görünümünü sağlamlamaya çdüzenışacaktır.